هوشنگ جعفری 
 
اوچور ایلهامیم او قوشلار کیمی کی
یاز وعده سینده
قووزانیر ماوی گؤیه تا اوجا باش بیر داغا قونسون
کؤرپه قارتال کیمی دیر
گاه چکیلیر گوزدن ایتینجه ک
اگله نیر گاه ساوالان عشقینه  آغدان  آغاقونسون
هر اوجا داغ کی گؤرورسن باشی قارلا آغاراندی
اورا بیل کی ساوالاندی
آمما یوخ !
هر اوجا داغ سسیمی السا دا تئز قئیته ره جکدی
سسی قئیته رمک همان یئل بیله جکدی
آخی یئل یولچودو گئتگین
اوکی سؤز ساخلایا بیلمز

یئل سؤزو قاپدی قاچیردار اونو کیم هاخلایابیلمز

یئل گئدرگیندی پیچیلدارسؤزوکوللار قولاغیندا
سؤزو قربان ائله یر قیرنادا قانقال آیاغیندا
چوویرر سؤز چاناغیندا
جالایارداغلارا هر بیر سؤزو
مین سؤز تؤره دندی
بیلمیرم سیرری ندندی
یئل گئده ر گیندی یئلی ساخلاماق اولماز
یئله بئل باغلاماق اولماز
 
آمما سن ای سؤزو سینه نده کؤزردن ساوالانیم
کیم گله صدقله زرتشت بئجردن ساوالانیم
ائلیمین شانلی داغی باشیوه مین لرجه دولانیم
اریدیب ائل غمی بیر یول سنی کؤکدن ده تالانسان
سئل اولوب قانلی دنیز لر کیمی دونیایه جالانسان
آدی دیللرده قالاناسان
ساوالانسان ، ساوالانسان
ساوالان ائل غمینی بللی دی ساخلار سینه سینده
سینه سی کؤزدو آلودور
جیزیریک ایسی سی واردیر نفسینده
شاعرین غملی سه سینده
آلگیلان ساخلا سن ای ائل داغی غملی قفسینده
ساوالان آلسادا هر سیرری سؤزو داغلارا سالماز
گؤره نامرد دوروبدور ساوالاندان سس اوجالماز
ساوالاندا تؤکولن داشلاری دیندیر دانیشاللار
سالسا عاشیق نفسین کوللارا
کوللار آلیشاللار
ده ده قورقود سازی چالسا
ده لی دومرول باش اوجالدار
بلی البته کی یولداش باشینی یولداش اوجالدار
سسله عاشیق سازی چالسین
سسی میز بیرده اوجالسین
اویناماق لز گیه دؤنسون
کاس شوشم گوزگویه دؤنسون
قوی وئره ک سس سسه باهم اوخویاق بیر ده کوراوغلو دلی سیندن
هجرین قوچ نبی سیندن
اوکی ظالیملری مظلولارین اوستونده ازه ردی
او کی آصلان کیمی داغلاردا یاتیب باغدا گزه ردی
اوخو عاشق اوخو
سن بیل او کی تانری تانییبسان
سؤزومه دوز جالییبسان
سوموگوم قوی سازا گلسین
بولبولوم آوازا گلسین
یازمیشام عیواضا گلسین
گوچ آلاق قوی دلی لردن
باج آلاق اجنبی لردن
او کی بیلمیر نبی کیمدیر قویون آذرائلینی مسخره سانسین
بیر عؤمور دورکی فضولی نی نسیمی نی دانیب ایندی ده دانسین

شهریار تک سن اوجالت باشیوی قوی عرشه دایانسین
قوی باخار کور تر ایچینده جوموبان اؤلسون اوتانسین
اوکی آخساخدی یوبانسین
اوکی تورکون دیلین اسگیتمه یه تصویره سالیبدیر
اوکی تورکون بالاسین ایندی ده آشغالچی سانیبدیر
او تفاله بیلیرم فیکیرینی طاغوتدان  آ لیبدیر
او رژیمدندی قالیبدیر
یوخسا تورکون بالاسیندان چیخیب علامه ی دوران
اونا دونیا باش اییر فلسفه ده
بیر جه نه ایران
قوی دئییم شهریاریمدان
نیسگیل او چرچی یه قالسین کی جواهر نه دی ، قانمیر
فیکری آللاتما دادیر خالقی 
ائلین حالینه یانمیر
اریمیر ، اؤلمور ، اوتانمیر
آخی ای قاردا ، دوماندا باش اوجالدان ساوالانیم
غمی ، دونیا نی قوجالدان ساوالانیم
ائل بیلیر داغلار آرا هراوجا داغلار باشی سن سن
وئرسهنده الیوی قارداشیوین سیر داشی سن سن
وئر گیلن بیر لیک الین بیرده دماونده اونون یولداشی سن سن
اوندان آیریلما آماندی
یولوموز چندی دوماندی
قوی ایگیدلر سیزه فخر ائیله ییبن باشین اوجالتسین
قویما قارتال دولانان یئر لره قوز قون الی چاتسین
ساوالان چنلی چاغیندا
منیم ایلهامیم اولارکن
کؤنلوم اؤز سرری سؤزون صدق ایله سؤیلر ساوالانه
ساوالان کؤز قالادار شاعر اولانلار سینه سینده
اوردا زرتشت گئدیب تانریدان ایلهامین آلانه
اگیرم باش ساوالانه ، اگیرم باش ساوالانه
 

سوروشدو : نه قدر سئویرسن منی ؟

بیر چوخ فیکیرله شدیم جواب تاپمادیم ایبهاملی بیر سکوت کؤچدو ذهنیمه

محبتی اؤلچه ن بیر قاب تاپمادیم

 سؤیله دی : اولمایا آزجا سئویرسه ن ؟

اوره ییم توتولوب تیتره دی بیردن محبته اؤلچو اولسایدی یقین بو سونکو گیلئیی ائشیتمه زدیم من

اما هئچ بیریمیز دانانماریق کی هر کسه عزیزدیر آناوطنی ایندیسه نئجه دیر سویله سه م اگر

آذربایجان قدر سئویرم سنی

اویاتما مورگوللو خاطیره لری

سسین همین سس دیر باخیشین اؤگئی

گئدیرسن سسینده یاد اولسون باری

یوللار تک دؤشه نیم آیاقلارینا

سنه یالواریم می؟ بو ممکن دئییل

قویمارام قلبیم تک ووقاریم سینا

آلچالیب یاشاماق عؤمور ، گون دئیل

دئمیرم سن اوجا بیر داغسان اَییل

دئمیرم علاجیم قالیبدیر سنه

نه سنده محبت قارا پول دئییل

نه من دیلَنچی یم اَل آچیم سنه

گئتمک ایسته ییرسن او یول اودا سن

بیر جوت گؤز باخاجاق دالینجا آنجاق

گئتدین می ؟بیر داها دؤنمک ایسته سن

تیکانلی یاستیغا دؤنه جک یئرین !

گئتمک ایسته ییرسن نه دانیش نه دین

یوخ اول اوزاغلار تک دوماندا چنده

نه ییمی سئومیشدین دیه بیلمه دین

ایندیسه یوز عئییب گوؤرورسن منده

نصرت_کسمنلی

گوزليم ســــرو خرامـان يئريشيـن عالمـــي يخدي

اوتوروپ حسرتيلـَن بيـــر باخيشين عالمي يخدي

نه يئريش بو نه گـَزيشدي كي منيم جانيمي آلدي

گِنه سرخوش باخيشين بو گـَزيشين عالمي يخدي

او نه قاش گـُوزدي قوروپسان ماراليم عشق يولوندا

گـَلـَن اول بنــده ايليشدي او قــاشين عالمي يخدي

او قــارا تئــللـَريـــوي باد صبا هــر يانا وورمــــــــــوش

گِنه اول لـــعـــــل لبين فتنه لـَـــرين عالمي يخــدي

"بخشــي" كويونـدا سنين هر گئجه گوندوز دولانير

مجنونام ليلا كيمين عشوه لــَـــرين عالمي يخدي

ورزقان

دومان قاچيپ گونش ساچيپ گل آچيپ     آرزووا   چاتيپسان   اينان    ورزقان

قوچاقلار   يوردوسان    اذل   بنادان      بوردان قالخيب قوچ ستارخان ورزقان

اسپهبد   نشينسن    آدين   سانين  وار      وطني   سونسن   دوز   اقرارين  وار

مغرور  سان   اسلامي  انقلابين   وار      تاپيليپ    درديوا     درمان   ورزقان

شاعير   بوني   يازير    گلير  هوسي      سردار ارشد   آدي   يوردومون  بسي

شارابنل  توپونون  هنوز   وار  سسي      سنده   واردي    بئله   انسان  ورزقان

عاليملرين    شهرتليدي    شانليدي     سنين   جعفرين    وار    آدي   بلليدي

گللي    ييلاغلارين      آغير   ائلليدي     صداقت    يوردوسان    اينان   ورزقان

سكيز يوز ايل،سن  ميلاددان  قاباقسان     غيرتيلن     سن        وطنه    داياقسان

دين   يولوندا    ياتمييپسان    اوياقسان     دنيا    واردي   سنه   حيران   ورزقان

بزكلي   ئولكن   وار   وقارلي    ائلين      يا     مهدي    دمگه  اُرگنيپ     ديلين

يوزلرله   ييلاغين    چيچكلي   داغين      گل   چيچكدي  باغدي  بستان  ورزقان

ييلاغيندا   دؤشَر       اوبالا ر    ائللر     اهر   چايين    آخير    گل آچير چوللر

داغلاريندا اوخور      قمري     بلبللر     بيلديرچينلر      ايلر     فغان   ورزقان

سنين   سونگوننده     مس معدنين وار     قهرمان    يوردوسان  قوچاق ائلين وار

مينلرله  جانبازين     مجاهيدين    وار     دين  يولوندا   وئردين  قربان   ورزقان

مشروطه سرداري    سنه        افتخار    سنده وار     دنيا   جان   شرافت   وقار

قيش سوووشوب   گليب غنچه لي بهار    داغلاريندا   گزير      جيران   ورزقان

چيچكلي   جنگلين   گللي     ييلاغين        قزيل    معدنين      وار      افتخارين

چيچكلين وارهفت چشمن وارهرزادين       سني   تحسين ائدر  جهان     ورزقان

سنين      سقينديلده      اولان   كتيبن       اورارتو   نسليندن    دئير       منم من

آغجه قلعه   جوشون قلعن    بوز تپن       سنده    واردي     قديم نشان   ورزقان

قوچاق  انسانلاردان  وارسان   يادگار      بو حماسه    واردي      سنه    افتخار

اسلام    مكتبليسن    ديار   بَه    ديار      سندن   اسگيك    دئير   ايمان  ورزقان

سنين   واردي   نئچه   زيارت گاهين      طبيعتده      يوخدي      كمترين   آهين

داغلاريوي   بزر     مارال  جيرانين       سني  تعريف   ائدر   هر آن   ورزقان

آذربايجان   آيدان    گوندن   دورودي      حقيقت   يازيرام   سُوزوم   دوغرودي

قهرمان  پروردي  قوچاق   يوردودي      بوردان   الهام   آلير   دوران  ورزقان

شكر اولسون  اللاها   يوخوندي غمين     ايندي     يئرين  آليپ   گوزل     نييتين

شاعر  "بخشي"   بئله  كسير صحبتين     عدالت   يوردودي      اينان    ورزقان

استفاده از این شعر فقط با نام شاعر آن مجاز میباشد

استاد بخشی علاوه بر داشتن شعور شاعری از حس اجتماعی و مذهبی نیز برخوردار بود ایشان وقتی در خدمت سربازی بوده بنابر نقل قول مستقیم خودش آن زمان درکشورمون مجتهدبزرگی وفات مینمایند ایشان طی نامه ای به حاج ملا جواد بیمقدالر ورزقانی مینویسد که "" این ضایعه ی اسفناک را به خدمت عالم جلیل القدرو مردم مومن ورزقان تسلیت عرض مینمایم""که این نامه مفصل و همراه با ادبیات خاصی بوده است که حاج ملا جواد از آن به بعد هر مسجدی که رفته بوده گفته بود که از این به بعد همه نام محمد بخشی جوان دیزجی را به اسم میرزا محمد صدا کنید.

استاد از جوانی طوری سخنور و حق طلب بود که مردم از تمامی روستاهای دور دست برای گرفتن حق و حقوق از دست رفته خود از دست دزدان و زورگویان دوران قبل از انقلاب اسلامی دست به دامان میرزا محمد می آویختند و استاد هرطور بود حق مظلوم را از ظالم چه با بیان شیوای خود و چه با قلم توانایش میگرفت طوری که مردم میکفتند قلم میرزا محمد از سنگ میگذرد.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی استاد به طور کامل وارد عرصه دفاع از میهن شده با قلم توانایش به مقابله با استکبار جهانی برخواست که چندین مقاله و شعر در مورد دفاع و مقابله با استکبار نوشت در روزهای جنگ استاد در تمامی مراسمهای فرهنگی و هنری ورزقان و اهر و تبریز شرکت میکرد وبا نطق سخن و مقاله و شعرهای خود مردم را به دفاع دعوت میکرد .

وقتی مقام مسئولی برای بازدید از اهر و ورزقان می آمد فورا به سراغ پدرم می آمدند تا برای گفتن حرف دل مردم منطقه بشتابد و ایشان هم تاثیر زیادی از این طریق بر رونق اقتصادی و فرهنگی ورزقان داشت.

 هر وقت کسی را برای سمتی در ورزقان منسوب میکردند میامد سراغ پدرم و با ایشان دیدار و بعد در مورد مسائل منطقه با هم مشورت میکردند که بیگمان  علاوه بر پیران اکثر جوانان ورزقان هم از این موضوع آگاهی داشتند و زمانی که برای اولین بار به ورزقان فرماندار معرفی میکردند این استاد بخشی بود که با شعر و سخنرانی مردم را به هلهله و شور و شوق وامیداشت .

ایشان حب الوطن من الایمان را سرلوحه کار خود قرار داده بود طوریکه در پایان اجتماعات فرهنگی و اجتماعی وقتی مسئولین تقاضای قبولی پاداش از طرف آنها میکردن ایشان فورا یکی از کارهای عقب افتاده و امکانت منطقه را پیش میکشید از جمله کارهایی که در این جور جلسات استاد دستورش را گرفته یا درخواست کرده بود آوردن برق زادگاهش قبل از موعد مقرر و احداث مدرسه راهنمایی و ابتدایی دیزج صفرعلی ضمن اهداء رایگان زمین خودش و احداث پل عابر گذر مسیر دیزج للو بر روی رودخانه اهر چایی و کمک به احداث جاده ورزقان جاجان طوریکه با دادن چندین زمین کشاورزی رایگان به جهاد سازندگی مردم را تشویق نمود که بدون چشم داشت مادی جاده را به زمین کشاورزی ترجیح دهند واواخر دستور احداث بند انحرافی بر روی رودخانه اهر برای آبیاری زمینهای کشاورزی زادگاهش را گرفت .

در اولین سالگرد وفات استاد بخشی که در زادگاهش برگذار گردید مسجد دیزج صفرعلی همره با سوگواری رنگ و روی دیگری به خود گرفته بود شعر و فرهنگ وادب و ذکر مصیبت با هم امیخته شده و این یادبود عظمت خاصی به خودش گرفته بود طوریکه هیچ کس دلش نمیخواست مجلس را ترک کند.

بزرگان سیاسی ادیبان شعرا نویسندگان و روزنامه نگاران و وبلاگ نویسان از گوشه کنار آذربایجان به صورت خود جوش در این مجلس گرد هم آمده بودند آنها همه با دست پر آمده بودند شعر و مقاله و سخن دل مردم ورد زبان اساتید حاضر در مجلس بود که برخی از ادبا توانستن دقایقی با مردم حرف بزنند ولی برای عده ای فرصت زمانی پیش نیامد.

لینگ های زیر گوشه ای از این مراسم بزرگ فرهنگی در سوگ شاعر بزرگ ورزقان را نشان میدهد.

http://ostadbakhshi.blogfa.com/post-17.aspx

ای شعر، سیه پوش که استاد سخن رفت ! (فردین الهیاری)

http://ostadbakhshi.blogfa.com/post-15.aspx

گزارش تصویری مراسم سالگرد استاد میرزا محمد بخشی و سخنرانی برخی از اساتید

۴ مهرماه امسال ورزقان یک سال بدون بخشی را سپری کرد روحش شاد و راهش پر رهرو باد.

برابر با شب آخرین چهارشنبه ی سال جشنی به نام «چهارشنبه سوری» یا «جشن شب سوری» در سراسر سرزمین های ایرانی همراه با آتش افروزی و پریدن از روی آن و مراسمی ویژه برگزار می شودچهارشنبه‌سوری نام جشنی باستانی و برگرفته از آیین زرتشتی است که ایرانیان از1700 سال پیش از میلاد تاکنون در آخرین شب چهارشنبه (سه شنبه شب) هر سال، آن را با روشن کردن آتش و جشن و شادی در کنار آن برگزار می‌کنند. جشن آتش در واقع پیش درآمد جشن نوروزاست که نوید دهنده رسیدن بهار و تازه شدن طبیعت است.

چهارشنبه در ورزقان

 درورزقان و توابع آن ماه آخر سال را به چهار قسمت تقسیم می کنند . یعنی چهار چهارشنبه آخرین ماه سال را با نامهای مختلف می شناسند . وهرکدام ارزش و اعتبار خاصی بین مردم مخصوصاٌ سالخوردگان دارد که عبارتند از : 

1- چهارشنبه خبر  2- چهارشنبه گل 

3- چهارشنبه کل یا (کوله چهارشنبه سی)    4- چهارشنبه سوری

چهارشنبه خبر : دراین منطقه چهارشنبه اول اسفند ماه را چهارشنبه خبر مینامند . یعنی این چهارشنبه خبر و نوید بهار را میدهد و به طبیعت مژده ی آغاز بهار را میدهد . و با علائمی مانند گرم شدن هوا و وزش باد گرم و آب شدن تدریجی برف کوهها و بلند شدن بخار آب از همه نقاط زمین مشاهده می شود .

چهارشنبه گل : چهارشنبه دوم آخرین ماه سال را نیز چهارشنبه گل می گویند که با دمیدن گلهای نوروزی و گل یخ(قار چیچکی )در دامنه ها و دشت ها آغاز میشود با شروع این چهارشنبه گلها و سبزه ها شروع به رویش میکنند و طبیعت سبزی و تازه شدن را آغاز میکند .

چهارشنبه کل یا (کوله چهارشنبه سی) :چهارشنبه سوم آخرین ماه سال را نیز چهارشنبه کل یا( کوله چرشنبه ) می نامند . دراین روز مردم به کوتاه کردن موهای خودبه  آراستگی ظاهر می پردازند در این روز مزدم در روستاها حتی به ظاهر وزیبایی حیوانت اهلی خود هم می پردازند یعنی حتی یال موهای اسب خود را نیز کوتاه کرده و موهای دراز و اضافی دم گاو و گاومیش را نیز کوتاه میکنند و بدین ترتیب کهنگی و فرسودگی سال کهنه را از بین برده و  تمیزی و زیبایی را در سال جدید به آنها ارمغان میدهند .

چهارشنبه سوری :آخرین چهارشنبه این ماه که آخرین چهارشنبه سال هم هست چهارشنبه سوری مینامند و بچه ها بیشتر از همه این چهارشنبه را دوست دارند .در عصر این روز یعنی شب سه شنبه مردم بر پشت بامها رفته آتش روشن می کنند و همه اهل خانه از روی آتش پریده و می گویند " زردی من بر تو سرخی تو بر من " و این چنین به سلامتی معنوی و روحی خود کمک می کنند امروزه با گسترش بامهای ایزوگام شده و مخصوصا در خود شهرستان ورزقان مردم در حیاط خود و یا کنار پل بزرگ ویا بالا تپه های نزدیک شهررفته و آتش چهارشنبه سوری را روشن می کنند و بعد از اتمام مراسم آتش به سراغ آجیل چهارشنبه رفته وبه پیرها و بزرگترهای فامیل آجیل و شیرینی میفرستند .

و همچنین دراین شب به خانه ی عروسان نامزد از طرف خانه ی داماد  و دخترانی که اولین چهارشنبه آنان در خانه شوهر هست از طرف پدر و اگر پدر زنده نبود از طرف برادرش هدیه ای که غالباٌ آجیل شیرینی و لباس و طلا وبرنج که پخته شده و یک مرغ برشته شده نیز روی آن میگذارند میفرستند تا دخترها در این روز فرخنده از سهم سفره خانه پدری خود بی نصیب نباشند بدین ترتیب در این روز همه احساس شادی و نشاط صد چندان پیدا میکنند .

ونیز دزر شب چهارشنبه سوری که با پایان روز سه شنبه شروع میشود آنهایی که آرزویی دارند یا مشکل و گرفتاری دارند به پشت بامهای همسایگان خود رفته و از سوراخ بام یا از لب پنجره فال گوش وا می ایستند اگر از داخل خانه حرف شاد و کلمات نشاط آوری بشنوند خوشحال میشوند و میگویند به آرزوی خود خواهند رسید ولی اگر حرف ملال آوری بشنوند غمگین شده و ناراحت میشوند و افراد داخل خانه دراین شب اعتقاد به شادی دارند و میگویند بایستی در این شب شاد بود زیرا به اعتقاد مردم منطقه دراین روز اگر شاد باشی و حرفهای خوب بزنی کل سال جدید شاد خواهی شد و باید دراین شب اصلاٌ حرف نه و نه دارم را نزنی باید همش بگی داریم اگر بگویند نداریم در این سال فقیر میشوند پس با گفتن جملات مثبت دارایی مادی و معنوی خود را در سال جدید به دست خواهند آورد .

ونیز کودکان و نوجوانان با برداشتن دستار و یا نایلونی که طناب به دسته آن بسته اند به پشت بامها رفته و شال آویزان میکنند در گذشته همه خانه ها در پشت بام روزن جهت تخلیه ی دود و رساندن هوای سالم به خانه وجود داشت ولی امروزه بیشتر روزن ها به پنجره تبدیل شده به هر حال اگه روزن بود از روزن و اگر نبود از جلوی پنجره شال یا نایلون خود را آویزان کرده و با پا بر پشت بام میکوبند تا صاحب خانه مطلع شود و سپس صاحب خانه هدیه ای پر شال یا داخل شال گذاشته و شال را تکان میدهند تا صاحب شال متوجه شده و هدیه ی خود را ببرد .

وصبح آن روز سپیده دم تمامی اهل خانه به کنار رودخانه ها و نهرهای موجود در محل زندگی خود رفته و از آب رد شده و آنطرف آب میگویند " سنگینیم اضافه وزنم گرفتاریها و درد و بلاهایم این طرف رودخانه بریز و بمان " و بدین ترتیب سلامتی و نشاط یک ساله خود را به دست آورده و شاد و خرم به خانه برگشته و سعی میکنند از آب چهارشنبه که اعتقاد زیادی به آن دارند هرکس به نحوی استفاده کند یکی خودش را با آب چهارشنبه شستشو میده ودیگری از آب چهارشنبه به خانه آورده و با آن آب کره درست میکند و میگویند اینطور کره و محصولات حیوانات ما برکت پیدا میکند و موقع برگشت از رودخانه برای کودکانی که  اولین بهار زندگیشان را شروع خواهند کرد و نوعروسان چله بری میکنند یعنی با بریدن سبزیهای تازه رشد کرده میگویند چله این شخص رابریدیم تا همیشه سالم و به دور از بلایا و بیماریها باشد .

هـاتـف غیب چـو پیغـام الـهی آورد     بـر سـر سفـره ی دلدار به مهمانی رفت

دوستانش همه از هجر و فراقش محزون    بــی خبـر از غم مـا برسر پیمـانی رفت

سینه اش گنج سخن بود ز اسرار وجود     حیف از این ملک ادب دفتر و دیوانی رفت

ورزقـان گوهـری از گنـج معـانی گم کرد     این چنین گوهر از آن گنج به آسانی رفت

( الهوردی صادقی از اهر )

(( باید که مسولین منطقه در بزرگداشت وی اجتماعاتی برپا کنند و ادای وظیفه نمایند . وبه قول استاد شهریار که در تجلیل از استاد ابوالحسن اقبال آذر گفته بود :

باری ای تبریز یک قرن است کاین مرد بزرگ       سر بلندت داشته در نزد هر خرد و کلان

از پس یک عمر خدمت یک شبش تجلیل کن    مرد با سود محبت سهل بشمارد زیان ))

"" حسین دوستی از اهر ""

(( من هر وقت خبر مرگ شاعری را می شنوم دگرگون می شوم. خبر خداحافظی استاد بخشی را دیر شنیدم و توفیق نیافتم در مجلس ترحیم او فاتحه ای بخوانم . دیروز در کلاس درس برای بچه های کلاس علوم انسانی ( که تعداد ورزقانی ها در آن کم نیستند.) با گلایه می گفتم که شما باید نشست ادبی در سوگ استاد بخشی برگزار می کردید. ولی همه می دانیم که بچه هایمان را با شعر و هنر عجین نکرده ایم. فراتر از آن بزرگان ما نیز باید چنین کنند. در اهر و ورزقان و کلیبر و ...( حداقل ) من شعر قره داغ و قوجالیق ایشان را زیاد دوست دارم و هنوز توفیق زیارت اشعار بیش تری از او را نیافته ام.  امیدوارم بتوانیم یادمانی برای او برگزار کنیم حداقل به صورت مکتوب در نشریات!‌  ما برای شعرایمان بد کرده ایم و تازه بعد از مرگ شان تکانی می خوریم. موطن مادری ما مشکل آب و نان دارد و از فرهنگ و هنر غافل است و این درد برای ما کشنده است.))

"" جعفر خضوعی از اهر ""

(( بروید سراغش و دلش را به دست بیاورید. اما خیال خام نکنید. خاک دیگر او را پس نخواهد داد. او حالا شاید با نباتی خلوتی گرفته و شعری در وصف اشتبین می­خواند. سخت است دیگر جدا کردن او از دنیای جدیداش. مگر اینکه برایش شب شعری بگیرید. آری او عاشق شعر است و حتماً برای خواندن شعر جدیداش خواهد آمد. شب شعری بگیرید و دعوتش کنید. بی­شک خواهد آمد. ))

""جعفر پور رضوی از ورزقان""

(( مهمترین گذر فرهنگی این شهرستان در هفته های اخیر درگذشت شاعری معنا گرا و تاریخ دان به نام بخشی بود ( روحش گرامی باد )،در نهایت یاس درگذشت این شاعر توانمند هیچ بازتابی در شهرستان نداشت و این نشان از پر کشیدن روح فرهنگ و هویت از بطن این شهرستان دارد ،چنین فرهنگی برای  شهرستانی با این سابقه فرهنگی و تاریخی یک شکست بزرگ محسوب می شود.))

"" ناصر الماسیان ورزقان ""

(( میرزه ممد بخشی دن وداعلاشماق  اولماز....! نییه کی او یالنیز بیر جیسم ده ییلدی کی قارا توپراق اونو بیزیم آرامیزادان  آلا آپارا، دای هر نه مه نه بیر قارا کؤینگ گئییب – چیخارتماغینان یا قبیرینین اوستونده بیر فاتحه اوخوماغینان سونا چاتا!!!یوخ ... او بیر یولدو ، اونون یولچوسو اولماق گره ک! او بیر اؤرنکدی – او بیر اولگودو، ادبیات، دیل و معنویات اولگوسو ....

او سکسان ایل مکتب گؤومییه ن  بیردیلین و ادبیاتین، ابدی آبیده سی دیر، او یولو بیلمه یه نه – تانیمایانا بیر ائل یولودور، او قارانلیقدا چاشان بیر میللته .. چیراغدیر،شهرلرینده - خییاوانلاریندا قویولان  اوزده ن ایراق گولونج هئیکللره – تاخما آدلارا بیر اصیل آددیر – هئیکلدیر ...))

"" استاد نصیرزاده از ورزقان ""

ایـهـالنـاس بـو گیـدن ذوقــلی شــاعیـردی گیــدیـر

مجلس عــرفــده بیر سـویگــلی عـارفـدی گیــدیـر

گرچه ئوز ئولکه سینین وورغونی محبوبه سی دی

اینــدی بئش متر اولان خلعته صـاحیبــدی گیدیــر

قوی یازیم شعریمی قالسین یادگار

مندن سورا ساری تئـللر آغلاسین

شانـلی اولکه میزین بیر بـلبلیـدیم

اولکه فریاد ایدسین ایللر آغلاسین

قـوی اولـوم خبـریـم یایـلسین داغـا

دای نغمـه کار بلبل قونماسین باغا

گوز یاشی قاریشسین داشسیز بولاغا

قـاراداغ سسلنسین چوللـر آغـلاسین

ایشیدسین لال اولسون شیدا بلبلر

باغدا قارا گیسین آشماسین گوللر

اوخشاسین آغلاسین ایـستـین ائللـر

بولبول داغا دوشسون گوللر آغلاسین

مجلسلـر باغینین بلبلی گئدسین

دیوانی باغلانسین دفتری ایتسین

سویملی سوزلری تاریخده ایتسین

تاریخـلر اوخویـان گـوزلـر آغـلاسیـن

دنیـــا بــی وفـــادی یــالـوارمـا اونـا

سـاعـاتـدا گئینیـر میـن جـوره دونـا

بخشینین عوموری چـاتـانـدا سـونـا

ناکسلر سوینسین کسلر آغلاسین

میرزا محمد بخشی پر کشید   

 عنوانی است که در وبلاگ یوخا به مدیریت جعفر خضوعی چاپ شده است

    http://kh1353.blogfa.com/

شاعیرمیرزامحمد بخشي دونیادان کوچدو 

عنوان مطلبی است که در وبلاگ قره داغ ادبیات اوجاغی با مدیریت بابک قره داغلی چاپ شده است

http://babek63.blogfa.com/

دیوار سپاه ورزقان ، از روی غیرت مسولان راه رفت !!!

 عنوان مطلبی است که در وبلاگ گون آیدین وطن توسط ناصر الماسیان راجع به درگذشت استاد بخشی نوشته شده است

http://almasiannaser.blogfa.com/

میرزه محمد بخشی ده بو دونیادان کؤچدو....!

عنوان مطلبی است که در وبلاگ ورزقان نیوز راجع به درگذشت استادچاپ شده است

http://harayturk.blogfa.com/

طبق وصیت استاد       و 

دیداراعضای انجمن ادبی و مسئولین مجتمع فرهنگی  وجمعی از شعرا و نویسندگان  

شهرستان های ورزقان و  اهر با خانواده ی استاد میرزا محمد بخشی وقرائت اشعاری   

جهت بزرگداشت یاد استاد     و 

استاد شعر و ادب میرزا محمد بخشی   درگذشت

عناوین مطالبی هستند که در وبلاگ یاپراخ نوشته ی حاج مهدی پناهی درج شده اند

http://www.yazilaryorgunu.blogfa.com/

شاعرمیرزا محمد بخشی دنیایش را عوض کرد .

عنوان مطلب و عکسی از استاداست که در وبلاگ ارسباران به مدیریت آقای صادقی گرگری چاپ شده است

http://jolfa2.blogspot.com/

در ضمن وبلاگهای (مازار نیوز) آقای حسن نژاد و (سولقون گونش) خانم صونا

و(سایبان عشق)رضا و (قاراذاغ ادبیات اوجاغی)بابک و (هارای قره داغلی)استادنصیرزاده و آقای پیرکلی( پیریکلی pirikli )وآقای خضوعی و آقای میخوش نوری و بالاخص آقای فردین الهیاری

در همین وبلاگ کوچ عاشقترین انسان را تسلیت گفته اند

وآقای حسین دوستی درهفته نامه ی گویا چاپ پنجشنبه ۲۳ مهر۸۸ اظهار همدردی نموده اند

مس سونگون ورزقان

کارخانه مس سونگون ورزقان که در سال 1385 هجری شمسی فعالیت خود را آغاز کرده‌است بعد از کارخانه مس سرچشمه (کرمان) دومین کارخانه تولید مس در ایران است و این به دلیل قرار گرفتن معدن مس در این منطقه‌است.

مناطق گردشگری

قلعه جوشین- چيچكلی-مسجد جامع خاروانا- هفت چشمه- گل آخور- سد زرآباد

قلعه جوشین

قلعه جوشین در ۲۶ کیلومتری غرب ورزقان و ۶ کیلومتری روستای جوشین در یک منطقه کوهستانی صعب العبور در بالای یک کوه مرتفع قرار گرفته‌است. در کاوش‌هایی که در آن صورت گرفته ، سفالینه‌هایی از هزارهٔ اول قبل از میلاد و قرون اولیه اسلام به دست آمده‌است.

چیچکلی

منطقه زیبای چیچکلی در ۳۵ کیلومتری شمال غرب ورزقان قرار گرفته‌است. در این منطقه کوه‌های پوشیده از گل و درخت و چمن زیاد دیده می‌شود.

مسجد جامع خاروانا

این مسجد در مرکز بخش خاروانا در ۶۰ کیلومتری شهر ورزقان واقع شده‌است. قدمت این مسجد به سده‌های ۶ و ۷ هجری قمری می‌رسد.

تقسیمات کشوری

ورزقان

بخش مرکزی شهرستان ورزقان

1-دهستان ازومدل جنوبی

2-دهستان ازومدل شمالی

3-دهستان بکر آباد

4-دهستان سینا

خاروانا

بخش خاروانا

1-دهستان ارزیل

2-دهستان جوشین

3-دهستان دیزمار مرکزی

کارخانه ها

1- تغلیظ و تولید کنسانتره مس سونگون

2- کارخانه ذوب وپالایش مس در ورزقان (در دست احداث)

سوسنلی سونبوللی گوللی میشه لی هر یرده دییلر آد ین قـــره داغ

ایگیدین مـــــــرد اولی اوبان وفالی بیرلشیب ایل اوبان یادین قــره داغ

مرکز اوزومـــــــــــــدل اولوب ورزقان آرپاسی بوغداسی مرجیسی تالان

هــــر ییره پایلییر یرالما سوغــــــــان گورمه لیدور هر اویااغین قــره داغ

ورزقــــــــــــانین یانی دیــــزه لللی چوللی بنفشه لی گوللی چیچکلی

صومـــــــدیل جوانی الی صــــــنعتلی باش قوزاییپ بوغدا داغین قره داغ

پیر سقـــــــادان آخیر اهرین چــــــایی تمام گول چیچکدی بهـــاری یایی

کامتالین داغینــــــــدا وار مومـــــیایی او اولاللار اوچــــــولارین قــره داغ

ایل اوـــــان بزییر ییـــلاقی داغـــی جننت اوخشویار ایرینین باغـی

اوخـــاریا گلسن سن آخشـــام چاغی اوزه گولر آلــــــمالارین قـــره داغ

کاســـــــینین کوشنی بهشــــته بنزر گویجه سلطان یرین آغ قویون بزر

ورزقـــان یرینده آت گامیش گــــــزر وار ساری قایماخدا دادین قره داغ

سنین اصلـــی آدیــن واردی کـــارا داغ مخــفف ادیپــــلر اولـــوپ قره داغ

چـــولـونده بوز سوری قـــولاغینــدا داغ چریشلرده ســـاری یاغین قره داغ

بیــــر تاریخدی سنه جوشون قلعه سی خویناری اوستونده وار قیز قالاسی

الینـــده مسلسل ستــــــار بالاســــی قوچـــــاخدیر هر بیر اولادین قره داغ

اون سگیز محالسان چوخ آدلی سانلی بوغدالی یونجالی معدنلی کانلی

ایللـــــــرین یاشیر شهرتلی شانلـــی هر یانا پایلانیر بالین قره داغ

کلیبر اوستونــــــــــده بابک قالاســی ایگیدلر یوردودی وار تماشاسی

دوشونـــــــده آرپیچی بابک قالاســـی دوشمنلرین توکدی قانین قره داغ

سبلان سهندین آدی ســــــــانی وار سرعینن آخان سویون دادی وار

دره لر ده بال قوطوســـــــی بالی وار مشهوردی سبلان بالین قره داغ

دیزمار بیر محالدی باغی میوه ســـی داغلاریننان گلیر کهلیگین سسی

اوچــــولار گـــــودللر اوون بره سین شر شر آغار آراز چایین قره داغ

خــــــدافرین سنه بویوک دایاخـــدیر مرز ده کی ایگیدلرین قوچاخدیر

سنــــتده یاشایانلار دایـم اویاخــدیر قویماز گوله قانلی یاغین قره داغ

اوشتوبوندن گلیــــر گردکان یوکــــی مردانقیم انجیر ویریر سیل کیمی

داغلارینــــــدا گزیـــر اوو ایکی ایکــی گول چیچکدیر درن داغین قره داغ

مغانین غله ســی قویونی یاغــــی پنیری قـــورودی قاتیخ قایماغـــی

امـــلیک قوزولاری چمنـــی باغـــی اولــــوپ سنین افتخارین قــــره داغ

پامبیغی پایلانیر تبریـــــز تهرانــــــــا جــــــواب ویریر بوغــــدا اونی ایرانا

تراکتوررار هارای سالیــــــر هریانــا آباد ایدر کشت کارین قره داغ

مواضخان ماحالی بویوک جلگه دی خواجه سی سرندی آباد اولکه دیر

نهندی هیقی چوخ سویملــــی دیر یادگاردی داغین داشین قره داغ

حسنـــو محالی گوللی میشه لـــی پامبیخلی دویلی تر بنفشه لی

ماراللار یوردودی نازلــی عشوه لــی چوخلی سوور اوز ایرانین قره داغ

زمستانیـــن دوندی بــــاهارا یازا گوزلین باتیبدی عشویه نازا

بخشی شرمندن دور سنه شعر یازا واردی سنین مین اوصافین قره داغ

شعر رحمتلیک استاد میرزا محمد بخشی دن